Tính đến tháng 10 năm 2021, tỉnh Yên Bái mới có 14 tổ chức Đảng trong các Hợp tác xã với 113 đảng viên, chỉ chiếm 2,4% tổng số HTX toàn tỉnh (575 HTX). Còn tới gần 98% số HTX chưa có tổ chức đảng, mặc dù có đến 85% số HTX có đảng viên hiện đang sinh hoạt tại tổ chức đảng nơi cư trú. Tổ chức đảng trong hợp tác xã là hạt nhân chính trị trong các HTX, do vậy việc nâng cao vai trò lãnh đạo và củng cố, xây dựng, phát triển tổ chức đảng trong HTX nói riêng và trong khu vực Kinh tế tập thể là vấn đề hết sức cấp thiết hiện nay.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế tập thể, hợp tác xã phát triển, Đảng ta đã quan tâm đến xây dựng, củng cố tổ chức Đảng và phát triển đảng viên trong khu vực kinh tế này. Tổ chức Đảng trong hợp tác xã là hạt nhân chính trị lãnh đạo đảng viên và các thành viên, người lao động thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước; lãnh đạo thực hiện hiệu quả nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của HTX, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thành viên, người lao động; xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh. Đảng ta đã ban hành nhiều Nghị quyết, quy định, hướng dẫn để thực hiện nội dung này. Gần đây nhất, tại Kết luận số 70-KL/TW ngày 09/3/2020 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, khóa IX “về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả Kinh tế tập thể”, Bộ Chính trị tiếp tục yêu cầu: “Quan tâm, phát triển các tổ chức, cơ sở đảng, đoàn thể trong tổ chức Kinh tế tập thể, Hợp tác xã”. Tuy nhiên, tình hình tổ chức, hoạt động và phát triển tổ chức Đảng trong khu vực kinh tế tập thể nói chung và Kinh tế tập thể, Hợp tác xã tỉnh Yên Bái nói riêng chưa tương xứng với tiềm năng và yêu cầu đặt ra.
Có thể thấy, những năm qua Kinh tế tập thể tỉnh Yên Bái, mà nòng cốt là các HTX phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng. Đến tháng 10 năm 2021, toàn tỉnh có 575 Hợp tác xã (558 HTX và 17 Quỹ TDND) hoạt động đa dạng trong các lĩnh vực, ngành nghề, với trên 35.000 thành viên, bình quân mỗi HTX có ít nhất từ 7 thành viên trở lên, có HTX có tới vài chục thành viên và người lao động. Tuy nhiên, tính đến hết tháng 10 năm 2021, cả tỉnh Yên Bái mới có 14 tổ chức đảng trong các Hợp tác xã với 113 đảng viên, chỉ chiếm 2,4% tổng số HTX toàn tỉnh (575 HTX). Còn tới hơn 97% số HTX chưa có tổ chức đảng mặc dù có đến 80% HTX có đảng viên hiện đang sinh hoạt tại các tổ chức đảng nơi cư trú. Trong số 14 tổ chức đảng này, thì có 13 chi bộ trong các Quỹ Tín dụng nhân dân (TDND), chỉ có 01 chi bộ trong HTX, đó là Chi bộ HTX Dịch vụ tổng hợp Hồng Ca, trực thuộc Đảng ủy xã Hồng Ca, Huyện ủy Trấn Yên.
Qua khảo sát, nắm bắt thực tế tình hình hoạt động của các chi bộ trong các HTX, Quỹ TDND trên địa bàn tỉnh thì đa số các tổ chức đảng hoạt động hiệu quả, giữ được vai trò là hạt nhân chính trị, đó là: Trong tổng số 113 đảng viên thì có 30 đảng viên đảm nhiệm các vị trí lãnh đạo chủ chốt như: Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX, Giám đốc Qũy TDND, là thành viên trong Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc và Ban kiểm soát. Với tinh thần trách nhiệm cao, nhất là các đảng viên nòng cốt giữ vai trò là Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX, Giám đốc Quỹ TDND đã lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ của các HTX, Quỹ TDND hiệu quả, chất lượng hơn. Cùng với đó, các tổ chức đảng đã xây dựng quy chế làm việc, xác định rõ trách nhiệm, nhiệm vụ của cấp ủy đảng và của từng đảng viên.
Có thể khẳng định, trong những HTX có tổ chức đảng, công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trưởng, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được kịp thời, nghiêm túc và sâu rộng, vì vậy tập thể thành viên, người lao động có nhận thức đúng đắn về đường lối, pháp luật của Đảng và Nhà nước nói chung và các chủ trương, chính sách của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương trong phát triển Kinh tế tập thể, HTX, từ đó tích cực tham gia đóng góp ý kiến trong việc quản lý và phát triển HTX và thường ít vướng mắc, khiếu nại từ thành viên, người lao động, nhất là trong lĩnh vực tính toán thu nhập và phân phối, giữ được sự đoàn kết, đồng thuận trong Hợp tác xã; đặc biệt là công tác định hướng, giáo dục chính trị tư tưởng đối với cán bộ đảng viên và thành viên.
Chi bộ Quỹ TNND Phường Hồng Hà (trực thuộc Đảng ủy P. Hồng Hà, Thành ủy Yên Bái) lãnh đạo Quỹ tín dụng P. Hồng Hà hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ hiệu quả, chất lượng đời sống thành viên ngày càng nâng cao; được Ngân hàng Nhà nước tỉnh xếp hạng là một trong những Quỹ tín dụng hoạt động hiệu quả nhất trên địa bàn tỉnh Yên Bái.
Vai trò của tổ chức Đảng còn thể hiện rõ trong việc lãnh đạo thực hiện hiệu quả nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của các HTX, hàng năm các chi bộ đều ban hành Nghị quyết lãnh đạo hoạt động sản xuất, kinh doanh và các mặt công tác khác phù hợp với chủ trương phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. Lãnh đạo đảng viên trong chi bộ theo chức trách, nhiệm vụ được giao, lấy hoàn thành nhiệm vụ chính trị, tăng năng suất lao động, đạt hiệu quả sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và hiệu quả công tác cao làm phương hướng và mục tiêu phấn đấu cụ thể của từng đảng viên. Đến tháng 10/2021, tổng vốn hoạt động của các HTX đạt 3.500 tỷ đồng, tổng vốn Điều lệ 1.324,5 tỷ đồng; doanh thu bình quân của HTX đạt 2,1 tỷ đồng/HTX, lợi nhuận bình quân HTX đạt 430 triệu đồng/HTX, thu nhập và đời sống của thành viên, người lao động trong HTX ngày càng được nâng cao từ 5-6 triệu đồng/người/tháng. Hiệu quả hoạt động của các HTX, đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh, xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm, góp phần xây dựng nông thôn mới, củng cố hệ thống chính trị cơ sở.
Cùng với lãnh đạo thực hiện hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, các chi bộ còn quan tâm đến phát triển đảng, từ đó số lượng đảng viên tăng lên qua các năm; công tác xây dựng Đảng được tăng cường, cơ bản các Cấp ủy chi bộ đã chú trọng công tác kiểm tra, giảm sát đảng viên trong chi bộ để kịp thời ngăn ngừa đảng viên mắc khuyết điểm, vi phạm. Qua đó, chất lượng hoạt động của các chi bộ ngày càng nâng cao, hằng năm có 90% các chi bộ được công nhận là tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, có khoảng 85% trở lên đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, không có đảng viên vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật.
Kết quả trên đã minh chứng, nếu Hợp tác xã có tổ chức đảng thì mọi hoạt động có nền nếp và trong quan hệ với đối tác cũng dễ dàng vì có sự tin tưởng và yên tâm hơn. Rõ ràng, sự hiện diện và vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng trong các tổ chức Kinh tế tập thể chính là nền móng, là đòn bẩy thúc đẩy các đảng viên, thành viên, người lao động thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả nghị quyết của Cấp ủy, chính quyền các cấp cũng như chương trình, kế hoạch sản xuất kinh doanh của đơn vị. Do vậy, việc nâng cao vai trò lãnh đạo, cũng như việc xây dựng, củng cố tổ chức đảng trong khu vực Kinh tế tập thể là vấn đề hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Đ/c Phạm Huy Toàn, Ủy viên BCH Đảng bộ huyện Trấn Yên- Bí thư Đảng ủy xã Hồng Ca, công bố và trao Quyết định thành lập Chi bộ Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp Hồng Ca trực thuộc Đảng ủy xã Hồng Ca, Huyện ủy Trấn Yên
Tuy nhiên, trong thời gian qua, việc xây dựng, phát triển, củng cố tổ chức đảng và phát huy vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng trong HTX còn có những tồn tại, hạn chế, đó là: Số lượng các HTX có tổ chức đảng còn rất ít so với tổng số HTX toàn tỉnh (chỉ chiếm 2,4%). Hầu hết các HTX đều chưa có tổ chức đảng, mà phần lớn đảng viên trong các tổ chức Kinh tế tập thể tỉnh nói chung, trong HTX nói riêng đang sinh hoạt với tổ chức đảng nơi cư trú; cùng với đó, số đảng viên sinh hoạt trong HTX không ổn định (HTX dịch vụ tổng hợp Hồng Ca có 02 đảng viên là công chức UBND xã Hồng Ca được giới thiệu sinh hoạt tại Chi bộ HTX). Bên cạnh đó, việc phát triển tổ chức đảng và đảng viên trong các tổ chức Kinh tế tập thể, HTX còn khó khăn, vướng mắc do vai trò của một số ít tổ chức đảng trong HTX còn mờ nhạt đã làm hạn chế đến vai trò lãnh đạo của Đảng trong Kinh tế tập thể, HTX. Bên cạnh đó, có nhiều loại hình HTX và mỗi loại hình HTX trong các lĩnh vực có quy mô, cách thức tổ chức khác nhau, trong xu hướng hiện nay, sự liên kết giữa các HTX ngày càng tăng, sẽ có HTX quy mô toàn xã, HTX liên xã, HTX khu vực, do đó ảnh hưởng đến việc xây dựng và củng cố tổ chức đảng trong Hợp tác xã…
Để xây dựng, củng cố, phát triển tổ chức Đảng và phát triển đảng viên trong khu vực Kinh tế tập thể, HTX, xin đề xuất thực hiện tốt một số giải pháp sau:
Thứ nhất, Gần đây nhất, Bộ Chính trị tiếp tục yêu cầu: “Quan tâm, phát triển các tổ chức, cơ sở Đảng, đoàn thể trong tổ chức Kinh tế tập thể, Hợp tác xã” tại Kết luận số 70-KL/TW ngày 09/3/2020 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, khóa IX “về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả Kinh tế tập thể”. Đề nghị Tỉnh ủy tăng cường chỉ đạo các Cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền xây dựng và củng cố và phát triển tổ chức đảng trong HTX phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa phương, của khu vực Kinh tế tập thể, HTX hiện nay và xu hướng phát triển trong thời gian tới. Trên có sở đó, các cấp ủy trong toàn tỉnh xây dựng kế hoạch phát triển tổ chức đảng, đảng viên trong các tổ chức Kinh tế tập thể có xác định rõ chỉ tiêu phấn đấu từng năm, phân công trách nhiệm cụ thể cho các tổ chức đảng nơi có các HTX, Tổ hợp tác, doanh nghiệp thành viên đóng trên địa bàn và trách nhiệm của tổ chức Công đoàn, Đoàn thanh niên trong công tác phát triển đoàn viên, hội viên…;
Thứ hai, Các Cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể tập trung tuyên truyền, quán triệt nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, thành viên, người lao động, nhất là người sử dụng lao động về ý nghĩa, tầm quan trọng và lợi ích của việc phát triển tổ chức đảng, đảng viên trong Kinh tế tập thể, HTX, cùng với chú trọng tuyên truyền chủ trương, quan điểm, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về HTX kiểu mới;
Thứ ba, Tập trung củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức Đảng trong các HTX, đổi mới và nâng cao chất lượng sinh hoạt Cấp ủy, sinh hoạt Chi bộ theo hướng thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tiễn của HTX. Nêu cao tính tiền phong gương mẫu của đảng viên, nhất là đảng viên giữ chức vụ trong Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc HTX, Quỹ TDND thể hiện sự vững vàng về phẩm chất chính trị, gương mẫu về đạo đức, lối sống, gắn bó với tổ chức, lao động sản xuất kinh doanh, dịch vụ đạt hiệu quả cao, đi đầu vận động thành viên, người lao động chấp hành tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ mới, làm giàu chính đáng;
Thứ tư, Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ cấp ủy, cán bộ phụ trách công tác đảng, đoàn thể trong khu vực Kinh tế tập thể, HTX, có kế hoạch bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận chính trị, kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ đảng viên để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, chú trọng bồi dưỡng lý luận chính trị cho đảng viên dự bị, đảng viên mới. Hướng dẫn, hỗ trợ kịp thời, có hiệu quả đối với các tổ chức đảng mới thành lập trong các HTX gặp khó khăn, vướng mắc về nghiệp vụ;
Thứ năm, Hằng năm, lãnh đạo tỉnh tăng cường tổ chức gặp gỡ, đối thoại với các doanh nghiệp, HTX; có chủ trương, cơ chế, chính sách, giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi để nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và sức cạnh tranh của các doanh nghiệp, HTX. Bên cạnh đó, cần tăng cường nắm tình hình, làm tốt công tác kiểm tra, giám sát; lắng nghe và giải quyết kịp thời các nội dung, vấn đề thực tiễn đặt ra trong công tác xây dựng Đảng nói chung, công tác xây dựng, củng cố, phát triển tổ chức đảng và đảng viên trong khu vực Kinh tế tập thể, Hợp tác xã nói riêng./.
Hoàng Hà
Phòng Nghiệp vụ- Chính sách (Liên minh HTX tỉnh Yên Bái)