Sáng nay, ngày 23/4/2024, Liên minh HTX Việt Nam phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức Hội thảo“Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tiếp cận vốn tín dụng đối với khu vực Kinh tế tập thể” bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến. Thành phần tham dự Hội nghị trực tiếp tại trụ sở Liên minh HTX Việt Nam gồm có các Ban, Bộ, Ngành chức năng ở Trung ương, một số nhà khoa học, diễn giả…, cùng 63 điểm cầu trực tuyến các địa phương trong cả nước.
Tham dự Hội thảo tại điểm cầu trực tuyến UBND tỉnh Yên Bái có Lãnh đạo UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo các sở, ngành và đoàn thể của tỉnh; các đồng chí lãnh đạo Thường trực Liên minh HTX tỉnh và đại diện 10 đơn vị thành viên gồm các HTX và Quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn tỉnh.
Hội thảo được tổ chức với mục đích đánh giá toàn diện về thực trạng, khó khăn, vướng mắc, bất cập trong việc tiếp cận vốn tín dụng của khu vực Kinh tế tập thể, từ đó xác định nguyên nhân, khơi thông nguồn vốn tín dụng, tháo gỡ vướng mắc trong tiếp cận vốn tín dụng cho phát triển Kinh tế tập thể trên cả nước.
Quang cảnh Hội thảo tại điểm cầu tỉnh Yên Bái
Tại tỉnh Yên Bái, bám sát chủ trương về ưu tiên vốn tín dụng đối với khu vực Kinh tế tập thể, những năm qua, tỉnh Yên Bái đã có nhiều giải pháp khuyến khích, hỗ trợ vốn tín dụng, đóng góp thêm nguồn lực phát triển khu vực Kinh tế tập thể tỉnh.
Mặc dù vậy, khả năng tiếp cận các nguồn vốn vay của khu vực Kinh tế tập thể tỉnh còn rất hạn chế. Theo số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Yên Bái, đến hết tháng 3/2024, trong 41.530 tỷ đồng dư nợ cho vay của các chi nhánh ngân hàng, QTDND trên địa bàn thì dư nợ cho vay đối với khu vực Kinh tế tập thể là 307,53 tỷ đồng (của 45 Hợp tác xã), chiếm 0,74% so với tổng dư nợ cho vay trên toàn địa bàn).
Bên cạnh đó trong thời gian qua, các HTX được vay vốn ưu đãi từ nguồn vốn của Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX tỉnh Yên Bái, Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX Việt Nam và Quỹ quốc gia giải quyết việc làm của Liên minh HTX Việt Nam. Luỹ kế đến năm 2023, đã hỗ trợ cho 34 đơn vị sử dụng vốn vay của Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX tỉnh Yên Bái với tổng số tiền vay 15,14 tỷ đồng; 11 đơn vị đang sử dụng vốn vay của Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX Việt Nam với tổng số tiền vay 14,26 tỷ đồng; 22 dự án đang được vay vốn Quỹ Quốc gia giải quyết việc làm với tổng số tiền vay là 3,309 tỷ đồng.
Rào cản, vướng mắc lớn nhất hiện nay là khu vực KTTT tỉnh chưa đáp ứng được các điều kiện vay vốn ngân hàng, điều kiện được vay tín chấp. Nhiều HTX có nhu cầu vay vốn nhưng chưa đáp ứng đủ các điều kiện vay vốn theo quy định của ngân hàng như: Hồ sơ pháp lý không đầy đủ, thiếu chặt chẽ, phương án sản xuất kinh doanh chưa hiệu quả, nhiều đơn vị chưa có khả năng xây dựng phương án, dự án đầu tư khả thi… Các HTX hầu như không có tài sản đảm bảo để đáp ứng điều kiện cho vay mà thường sử dụng tài sản bên thứ ba là tài sản của các thành viên HTX; tài sản bảo đảm chủ yếu là quyền sử dụng đất, tuy nhiên một số tài sản trên đất chưa được cấp quyền sở hữu nên giá trị tài sản bảo đảm của khoản vay nhỏ. Đối với nhu cầu vay vốn không có tài sản đảm bảo, HTX chưa tạo dựng được niềm tin đối với các chi nhánh ngân hàng bằng kế hoạch, phương án sản xuất cụ thể.
Các quy định, trình tự, thủ tục vay vốn của các chi nhánh ngân hàng còn chưa quy định cụ thể, khó thực hiện trong thực tế khi áp dụng chính sách cho vay hỗ trợ phát triển khu vực Kinh tế tập thể…Bên cạnh đó Luật HTX năm 2023 tại Điều 17 còn quy định chấm dứt hoạt động tín dụng nội bộ đối với HTX, đồng thời Luật cũng không quy định cho phép HTX được tham gia thị trường chứng khoán để có thể huy động vốn, như vậy, lại càng thê khó khăn hơn trong về nguồn vốn để phát triển sản xuất kinh doanh; mặt khác Luật 2023 cũng quy định để thành lập HTX ít nhất có từ 5 thành viên trở lên (thấp hơn so với Luật HTX 2012 quy định tối thiểu phải có 7 thành viên tự nguyện thành lập), như vậy quy mô của HTX thực tế đã nhỏ, nay lại càng nhỏ hơn…
Nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho khu vực Kinh tế tập thể tỉnh Yên Bái trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng. Trong thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh tiếp tục tham mưu với UBND tỉnh triển khai có hiệu quả cơ chế chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn nói chung, khu vực KTTT tỉnh nói riêng. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền về các chủ trương, chính sách về lĩnh vực tiền tệ, hoạt động ngân hàng; chương trình, chính sách ưu đãi tín dụng đối với khu vực KTTT trên địa bàn tỉnh, làm tốt công tác tư vấn, hỗ trợ, vận động HTX thu hút thêm thành viên, hợp nhất, sáp nhập HTX cùng ngành, nghề và địa bàn hoạt động để tăng tiềm lực tài chính và quy mô hoạt động của HTX, tăng cườngcông tác tập huấn cho các tổ chức KTTT nâng cao năng lực tiếp cận các nguồn vốn tín dụng để phát triển bền vững trong giai đoạn mới.
Đồng thời Yên Bái đề xuất, kiến nghị với Chính phủ, các bộ, ngành cần nghiên cứu có chính sách tín dụng dành riêng cho hỗ trợ Kinh tế tập thể, HTX, xem xét, đề xuất có giải pháp cho phép HTX được hoạt động Tín dụng nội bộ trong HTX, để HTX có thể thu hút được nguồn vốn ngay trong nội bộ thành viên, hỗ trợ cho HTX và thành viên phát triển./.
