Ngày 7/6, tại Hà Nội, Đoàn Giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội có buổi làm việc với Liên minh Hợp tác xã Việt Nam về chuyên đề “Việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2015 gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp”.
Tham dự và chỉ đạo buổi làm việc có đồng chí Nguyễn Văn Giàu, Ủy viên BCH TW Đảng, Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế Quốc hội làm trưởng đoàn; đồng chí Võ Kim Cự, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam; bà Trương Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch Ủy ban TƯ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; đại diện Bộ Kế hoạch- Đầu tư; Bộ NN&PTNT; các ban, ngành đoàn thể ở trung ương và các cơ quan thông tấn báo chí đến dự, đưa tin.
Thay mặt cho Liên minh HTX Việt Nam, Chủ tịch Võ Kim Cự đã báo cáo với đoàn giám sát về tình hình hoạt động của khu vực kinh tế hợp tác sau 3 năm thực hiện Kết luận 56/KL-BCT, 1 năm Chỉ thị 19/CT-TTg, những đề án lớn của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam đang triển khai, đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên, còn rất nhiều khó khăn, vướng mắc do hành lang pháp lý chưa thông thoáng, chưa cụ thể hóa và ra đời các Nghị định hướng dẫn và cơ quan quản lý Nhà nước về HTX ở các tỉnh/TP chưa thống nhất…
Về công tác thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 – 2015 gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cho biết, các cơ sở kinh tế hợp tác, hợp tác xã được củng cố vững chắc, hiệu quả hoạt động của nhiều hợp tác xã được nâng lên rõ rệt, qua đó góp phần hỗ trợ kinh tế hộ thành viên sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đạt được kết quả cao.
Tiêu chí 13 được tổ chức và thực hiện tốt về mô hình hợp tác xã sẽ kéo theo tăng thêm từ 5 đến 6 tiêu chí trong bộ tiêu chí quốc gia như tăng thu nhập, giải quyết việc làm, hình thức sản xuất, giảm nghèo, xây dựng hạ tầng, môi trường, chính trị – xã hội…
Các HTX tích cực thực hiện vận động bà con nông dân thực hiện dồn điền đổi thửa, xây dựng cánh đồng mẫu lớn, nâng cao khả năng cạnh tranh của hàng hóa nông sản trong nước và xuất khẩu. HTX đã tham gia trực tiếp vào tái cấu trúc kinh tế nông nghiệp theo hướng chuỗi giá trị, quy mô hàng hoá chủ lực, nông nghiệp xanh sạch, nông nghiệp hàng hoá bước đầu đã hình thành sự liên kết giữa tổ hợp tác, hợp tác xã, doanh nghiệp với quy mô tỉnh, quy mô vùng và liên vùng.
Bên cạnh đó, một khó khăn lớn là chính sách về tín dụng nên chỉ có 1,7% tổng số HTX được vay vốn. Việc triển khai thực hiện nhiều chủ trương chính sách đã ban hành còn chậm, thực hiện chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp chưa được đồng bộ, đồng đều ở các địa phương.
Đặc biệt, việc đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất theo tiêu chí 13, phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã còn chậm, việc đầu tư cho sản xuất của HTX còn chưa nhiều… Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ quản lý HTX còn bất cập, nhất là các HTX về nông nghiệp, đâu đó vẫn còn tư duy bao cấp, thiếu năng lực và tâm huyết…
Liên minh HTX Việt Nam sẽ nỗ lực hết mình, nâng cao năng lực tư vấn, hỗ trợ, xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị, chuyển từ cung cấp dịch vụ đầu vào sang hoạt động sản xuất và tiêu thụ sản phẩm đầu ra cho HTX; Tiến hành xây dựng hệ thống kiểm toán HTX theo tiêu chuẩn quốc tế…
Trước những tồn tại, khó khăn của khu vực kinh tế hợp tác, Chủ tịch Võ Kim Cự đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tăng cường công tác giám sát, đối với các tỉnh/TP giao cho Đoàn đại biểu quốc hội ở địa phương giám sát, cùng phối hợp hệ thống của Ủy ban MTTQ Việt Nam.
Ưu tiên xem xét, chỉ đạo thực hiện, bổ sung văn bản pháp luật, Nghị định về khu vực kinh tế hợp tác, đặc biệt về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Đề nghị các Bộ, Ban, ngành, đoàn thể cùng phối hợp tuyên truyền cho khu vực kinh tế hợp tác, nòng cốt là HTX.
Trong chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới có hỗ trợ cụ thể cho việc xây dựng quy mô HTX cấp xã, cấp huyện.
Có rất nhiều ý kiến đóng góp của các Bộ, ngành tại buổi làm việc, theo ông Mai Xuân Hùng, Phó Ủy ban kinh tế Quốc hội cho rằng còn nợ nhiều văn bản quản lý của Nhà nước về kinh tế hợp tác, HTX, công tác quản lý Nhà nước về HTX tại các tỉnh/TP chưa thống nhất. Vấn đề này, ông Đặng Huy Đông, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết cán bộ quản lý Nhà nước về kinh tế hợp tác không đủ vì chủ trương tinh giảm biên chế của Nhà nước. Bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch UB MTTQ Việt Nam cho rằng chưa thay đổi được nhận thức, tư duy của người dân về HTX bao cấp ngày xưa, thiếu tài liệu mang tính định hướng xuyên suốt về kinh tế hợp tác để tuyên truyền…
Thay mặt đoàn giám sát, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu ghi nhận đóng góp của các HTX trong xây dựng nông thôn mới và chia sẻ khó khăn mà các HTX trong cả nước đang đối mặt.
Theo ông Nguyễn Văn Giàu, từ khi Luật Hợp tác xã năm 2012 có hiệu lực, đã có hơn 2 nghìn hợp tác xã mới được thành lập, nhiều hợp tác xã hoạt động hiệu quả, góp phần nâng cao thu nhập cho xã viên. Tuy nhiên, vẫn còn các HTX thành lập chưa đúng tiềm năng, chưa đúng nhu cầu của xã hội. Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cần chọn những mô hình điểm, hoạt động hiệu quả, từ đó rút kinh nghiệm, nhân rộng ra cả nước.
Theo quy định đến ngày 1/7 phải hoàn thành chuyển đổi mô hình HTX kiểu cũ sang mô hình HTX kiểu mới, tuy nhiên đến nay cả nước vẫn còn 35% HTX chưa hoàn thành việc chuyển đổi, Đoàn giám sát đề nghị Liên minh Hợp tác xã Việt Nam phối hợp với các Bộ, ngành liên quan khẩn trương chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình chuyển đổi mô hình HTX.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu khẳng định, giám sát về thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với tái cơ cấu nông nghiệp rất quan trọng hiến kế về mặt hoàn thiện chính sách trong chỉ đạo thực hiện. Sau đợt giám sát Quốc hội sẽ thảo luận cho ra Nghị quyết góp phần thực hiện chiến lược về xây dựng nông thôn mới gắn với tái cơ cấu nông nghiệp.
Một số hình ảnh tại buổi làm việc:
Đồng chí Nguyễn Văn Giàu, Ủy viên BCH TW Đảng, Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội,
Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế Quốc hội phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc
Đồng chí Võ Kim Cự, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam báo cáo tại buổi làm việc
Quang cảnh tại buổi làm việc
Đại diện các Bộ, Ban, Ngành đoàn thể ở Trung ương và Đoàn giám sát tại buổi làm việc
Các Phó Chủ tịch và lãnh đạo các Ban, VP của Liên minh HTX Việt Nam tại buổi làm việc
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư, Đặng Huy Đông phát biểu tại buổi làm việc
Đặng Hà
Ảnh: Lê Huy
