Phấn đấu đến năm 2020 có 15.000 hợp tác xã và liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả. Vốn cho HTX từ đâu? Sử dụng như thế nào?
Hợp tác xã cần vốn để phát triển:
Hợp tác xã (HTX) thanh long Tầm Vu, Châu Thành, Long An hiện có diện tích canh tác khoảng 90ha, trong đó 70ha đang canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP. Tổng sản lượng năm 2017 đóng gói xuất khẩu trên 8.000 tấn thanh long vào thị trường chính các nước như: Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia, Singapore, Nhật Bản, Mỹ… Chỉ với số vốn vay ít ỏi 2 tỉ đồng từ Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX, HTX thanh long Tầm Vu đã xây dựng văn phòng làm việc, nhà xưởng, từ đó tiếp cận thuận lợi hơn với các đối tác nước ngoài và trở thành một đầu mối quan trọng trong xuất khẩu thanh long.
Thẩm định dự án phân loại màu chè
Vùng trồng quế của huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái, mỗi năm đưa ra thị trường khoảng 7.000 tấn vỏ quế khô, 280 tấn tinh dầu quế, 40.000m3 gỗ quế, thu về khoảng 395 tỷ đồng. Ông Trần Văn Kiên – Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc hợp tác xã dịch vụ Nông lâm nghiệp tổng hợp Công Tâm (thôn Giáp Con, xã Viễn Sơn, huyện Văn Yên) – cho biết: Hiện nay chúng tôi đang thực hiện việc chiết xuất tinh dầu quế và bán cho một đối tác để xuất khẩu đi nước ngoài. Nhờ có phần vốn vay từ Quỹ Phát triển HTX,chúng tôi có thể đầu tư mở rộng sản xuất. Tuy nhiên nếu như có thể vay thêm vốn đề đầu tư công nghệ chế biến tinh đối với sản phẩm tinh dầu quế, gỗ quế thì giá trị xuất khẩu quế có thể tăng gấp 4 lần.
Tương tự, ông ĐỗVăn Lừng, Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ HTX Kiến Thuận, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái cho biết: sau khi vay vốn từ Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã, HTX đã áp dụng Quy trình sản xuất, công nghệ, từ khâu trồng, chăm sóc, thu hoạch đến chế biến đóng gói chè xuất khẩu, theo mô hình: sản xuất chè tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm. Hiện nay, HTX có nhu cầu tiếp tục vay khoảng 2 tỉ đồng của Quỹ để đầu tư mua mới 01 máy tách màu chè, giúp gia tăng giá trị sản phẩm của HTX, đáp ứng nhu cầu thị trường.
Tìm vốn ở đâu?
Vốn là mối băn khoăn thường trực của các hợp tác xã kiểu mới, để trang trải chi phí vận hành, mở rộng nhà xưởng, tìm kiếm thị trường…Thế nhưng, vốn lấy ở đâu? Các HTX hiện nay đang nỗ lực tiếp cận mọi kênh vay vốn, trong đó có cả kênh vay lãi ngoài với lãi suất cho vay cao gấp nhiều lần so với lãi suất ngân hàng. Hiện mới có khoảng 0,5% số HTX có thể tiếp cận được vốn ngân hàng do đặc thù kinh doanh của ngành ngân hàng và điều kiện sản xuất kinh doanh của HTX không tương thích.
Thẩm định chè
Ông Nguyễn Hoàng Huy, Phó chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Long An, phân tích: Vốn tự có của các thành viên HTX thì không thể đáp ứng được nhu cầu phát triển. Có vay ở quỹ nhưng không thấm vào đâu so với nhu cầu của các HTX. Ngân hàng thì các HTX tiếp cận khó hơn là các doanh nghiệp và các loại hình kinh doanh khác. Cán bộ ngân hàng chưa hiểu rõ các HTX, do cái dư âm HTX kiểu cũ. Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX của Liên minh HTX Việt Nam quá ít so với nhu cầu của các HTX, có khoảng 100 tỉ đồng vốn cho 63 tỉnh thành phố. Với nhu cầu vốn của các HTX như hiện nay, Quỹ phải có lượng khoảng 500 – 1000 tỉ đồng thì chúng tôi mới có thể tiếp cận được.
Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX của Liên minh HTX Việt Nam hoạt động đã 10 năm và hiệu quả của việc cho vay vốn đối với các HTX kiểu mới được chứng minh, thế nhưng, đến nay vốn điều lệ của Quỹ vẫn chỉ dừng lại ở con số 100 tỉ đồng, quá ít ỏi so với nhu cầu vay vốn của các HTX. Bởi vậy, ở mỗi địa phương chỉ có vài HTX có thể tiếp cận được với nguồn vốn vay từ Quỹ. Tính đến thời điểm này vẫn còn khoảng hơn 200 hồ sơ đủ điều kiện vay vốn dù đã được thẩm định phải xếp hàng chờ vì không có vốn để vay.
Thanh long xuất khẩu
Ông Nguyễn Đức Lâm, Giám đốc Trung tâm tư vấn hỗ trợ thành viên thuộc Liên minh HTX Yên Bái, đề nghị: Các HTX vùng sâu vùng xa tỉnh Yên Bái tiếp cận với các nguồn vốn khác khá khó khăn do những vướng mắc về hồ sơ, thủ tục, nhất là tài sản thế chấp. Chỉ có kênh Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX sát với các HTX và cũng có những sự thông cảm, tin tưởng các HTX. Vì vậy đề nghị Quốc hội, Chính phủ tăng vốn cho quỹ để các HTX có thể tiếp cận vốn vay thuậnlợi hơn
Theo ông Nguyễn Mạnh Cường – Phó chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam – khi nhu cầu vốn cho Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã được đáp ứng thì cơ hội tiếp cận vốn của các HTX sẽ gia tăng rất nhiều: Không có kênh nào khác cho vay HTX hiệu quả bằng Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX Việt Nam. Cũng phải nói thêm rằng Quỹ này do Liên minh HTX Việt Nam quản lý, liên minh có đại diện từ trung ương đến địa phương. Không ai hiểu HTX bằng chúng tôi, không ai sâu sát bằng chúng tôi nên khi chúng tôi cho các HTX vay sẽ hiệu quả hơn và kiểm soát tốt hơn.
Gỗ quế
Theo tổng hợp của Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX của Liên minh HTX Việt Nam, bình quân một HTX sau khi vay vốn và đầu tư vào sản xuất kinh doanh thì kết quả tăng trưởng sẽ tăng trên 50% về doanh thu và 33% lợi nhuận sau thuế. Theo Quyết định 23/2017/QĐ-TTg ngày 22/6/2017 của Thủ tướng Chính phủ, vốn điều lệ của Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã đạt 1000 tỷ đồng năm 2020 và 500 tỷ đồng vào năm 2018. Dự kiến giai đoạn 2018 – 2020, Quỹ sẽ tập trung cho khoảng 400 HTX nông nghiệp vay vốn, tăng gấp 3,5 lần thời gian trước. Đề xuất 2025 bổ sung khoảng 3000 tỉ đồng, cho vay 2000 HTX. Tỷ lệ sử dụng vốn 98%. Tỷ lệ nợ quá hạn dưới 2%./.
Nguồn: Đài tiếng nói Việt Nam
