Từ câu hỏi thực tế làm sao tăng cường mối liên kết HTX với DN, hơn 2 năm qua, Liên minh HTX tỉnh Yên Bái đã hỗ trợ hình thành ít nhất 4 chuỗi giá trị sản phẩm khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ, tạo dựng vị thế HTX hấp dẫn với các hộ thành viên.
Đại hội IV Liên minh HTX tỉnh Yên Bái (16/8/2013) thành công không chỉ đặt dấu ấn chuyển giao thế hệ cán bộ trẻ, mà còn tạo ra chuyển biến rõ trong hoạt động tư vấn của tổ chức Liên minh HTX.
Từ trăn trở phải làm sao gắn kết HTX với DN, Liên minh HTX tỉnh đã tổ chức các hội thảo, thống nhất hình thành các mối liên kết HTX với DN, cùng hợp tác sản xuất theo chuỗi giá trị khép kín các nông lâm đặc sản có lợi thế như gỗ rừng, chè, tinh dầu quế, măng tre…
Khởi đầu từ quy mô nhỏ
Trao đổi với lãnh đạo Liên minh HTX Việt Nam trong chuyến công tác tại tỉnh gần đây, ông Đỗ Nhân Đạo – Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Yên Bái, cho biết từ tháng 8/2013, Liên minh HTX tỉnh đã đưa ra ý tưởng tổ chức hội nghị các HTX và DN có khả năng liên kết, để bàn hướng hỗ trợ nhau cùng ổn định và phát triển thương hiệu sản phẩm lợi thế của địa phương.
Tại hội nghị lần đầu (10/2013), hầu hết các HTX, DN rất ủng hộ ý tưởng, bắt đầu ngay việc chọn đơn vị và hình thức liên kết, cách làm chắc ăn từ quy mô hợp tác nhỏ, đánh giá kết quả rồi mới nhân rộng.
Mô hình đầu tiên đi vào gỗ rừng trồng và măng tre Bát Độ, do Công ty Yên Thành (huyện Yên Bình) liên kết với các HTX Mông Sơn, HTX Hoàng Nam cùng huyện. Phía công ty trang bị thêm máy móc, đào tạo kỹ thuật và cam kết bao tiêu sản phẩm cho HTX. Còn HTX thu mua nguyên liệu trong vùng, sản xuất theo đơn đặt hàng và của công ty. Kết quả bất ngờ, mối liên kết làm tăng rõ rệt sản lượng, doanh thu, lợi nhuận và tăng thu nộp ngân sách cho cả DN và các HTX.
Liên minh HTX tỉnh tiến hành hội nghị lần thứ 2, mở hướng cho Công ty Yên Thành tiếp tục liên kết chuỗi sản phẩm gỗ rừng và măng tre với HTX Kiên Thành (huyện Trấn Yên). Ngay vụ thu hoạch đầu tiên, diện tích măng tre Bát Độ của xã Kiên Thành đã tăng thêm hàng trăm hecta, sản lượng măng tăng 130 – 150% so với trước khi liên kết. Đến nay, nhiều hộ thành viên HTX đã có thu nhập 3 – 4 trăm triệu đồng/năm. Có đủ nguyên liệu ổn định sản xuất, DN và HTX tiếp tục đầu tư mở rộng trên 1.000m2 nhà xưởng sơ chế tại HTX, sau đó chuyển về chế biến sâu tại DN và xuất khẩu đi Đài Loan và Nhật Bản…
Lan tỏa hướng đổi mới tăng cường liên kết HTX với DN, Công ty An Thịnh Cường Phát (huyện Văn Yên) đã liên kết với HTX Công Tâm (huyện Văn Yên) và HTX 6/12 (huyện Trấn Yên) phát triển chuỗi sản phẩm tinh dầu quế. Trước đây, HTX 6/12 chỉ tổ chức bóc vỏ, bán gỗ, cành, lá quế cho các cơ cơ sở nhỏ lẻ khác với giá rất rẻ.
Lãnh đạo Liên minh HTX Việt Nam và HĐND tỉnh Yên Bái thăm chuỗi sản phẩm măng tre Bát Độ
Cần chính quyền vào cuộc
Khi hợp tác đầu tư cùng với DN, HTX 6/12 xây dựng trên 3.000m2 nhà xưởng với 3 dây chuyền chưng cất tinh dầu quế. Nhờ đó HTX đã tận dụng được 100% số cành và lá quế trở thành nguyên liệu chiết xuất tinh dầu, nâng giá trị cây quế của HTX lên gấp 2 lần so với trước…
Với sự hỗ trợ kinh phí từ dự án của Liên minh HTX tỉnh Yên Bái, Công ty TNHH Hưng Thịnh (huyện Trấn Yên) đã liên kết với các HTX Trường Xuân, HTX Tân Hương (huyện Yên Bình) và HTX Kiến Thuận (huyện Văn Chấn) để đầu tư kỹ thuật chăm sóc, thu hái chè theo tiêu chuẩn VietGap và tiêu chuẩn quốc tế. Phía các HTX vận động các hộ trồng chè tham dự tập huấn, chuyển giao kỹ thuật canh tác và thu hái bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng, tạo tiền đề giúp DN nâng cao chất lượng phục vụ xuất khẩu. Khảo sát qua 2 năm liên kết cho thấy, các hộ trồng chè thực sự tâm huyết với cây chè, tăng rõ rệt giá trị chè búp tươi, ngày trước chỉ bán 3.000 – 4.000 đồng/kg, nay có giá 7.000 – 8.000 đồng/kg, sản lượng tăng gấp 2 lần so với trước khi hợp tác.
Theo kinh nghiệm của Liên minh HTX tỉnh Yên Bái, để xây dựng 4 chuỗi giá trị sản phẩm HTX, rất cần có sự vào cuộc của chính quyền địa phương các cấp từ xã đến tỉnh. Hầu như sau khi tổ chức hội nghị, Liên minh HTX tỉnh đã phân công trực tiếp từng lãnh đạo Thường trực, trưởng các phòng, ban chuyên môn đi về các xã, đề nghị chính quyền cùng vào cuộc, tạo điều kiện về hành lang pháp lý, diện tích và quy mô vùng nguyên liệu…
Đồng thời, Liên minh HTX tỉnh cũng làm việc với các huyện và tỉnh xây dựng quy hoạch, quản lý vùng nguyên liệu và hỗ trợ xúc tiến thương mại, bảo đảm ổn định thị trường đầu ra cho các chuỗi giá trị sản phẩm HTX.
Lưu Đoàn
Nguồn http://thoibaokinhdoanh.vn
