Đó là ý kiến đề nghị của Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, Võ Kim Cự trong hội nghị Sơ kết 03 năm thực hiện Luật HTX năm 2012…
Ngày 2/3, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp & Phát triển (NN&PTNT) tổ chức Sơ kết 03 năm thực hiện Luật HTX và nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế hợp tác năm 2016 trong lĩnh vực nông nghiệp.
Chủ trì Hội nghị có Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát; Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam- Võ Kim Cự; đại diện Bộ Kế hoạch & Đầu tư, các ban, ngành đoàn thể Trung ương và các địa phương, đại diện một số HTX…
Báo cáo về tình hình phát triển của các HTX sau khi có Luật HTX năm 2012, Ts. Lê Đức Thịnh, Phó Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác &PTNT (Bộ NN&PTNT) cho biết: Đến hết năm 2015 trong lĩnh vực nông nghiệp có 19 liên hiệp HTX nông nghiệp, 10.902 HTX nông nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực với hơn 7,3 triệu thành viên HTX, trong đó có khoảng gần 6,7 triệu hộ gia đình, cá nhân là thành viên HTX nông nghiệp; giá trị sản xuất, kinh doanh khoảng 1,0 tỷ đồng/HTX. Lợi nhuận bình quân khoảng 200 triệu đồng/HTX/năm; thu nhập bình quân của các thành viên và người lao động ước đạt trên dưới 1,0 triệu đồng/người/tháng.
Nhìn chung, các HTX nông nghiệp đều thiếu vốn SX-KD, trong khi việc tiếp cận các nguồn vốn vay từ các tổ chức tín dụng vô cùng khó khăn do không có tài sản thế chấp, hoạt động SX-KD rủi ro cao, chưa xây dựng được các phương án SX-KD…
Tại hội nghị, đa số các ý kiến từ các HTX của các địa phương đều tập trung về vấn đề khó khăn về nguồn vốn. Ông Nguyễn Công Thừa, GĐ HTX Dịch vụ Nông nghiệp Anh Đào (TP Đà Lạt, Lâm Đồng) cho biết: Do nguồn vốn từ các xã viên đóng góp rất nhỏ nên các HTX nói chung đều có nhu cầu cần vay vốn. Chính sách ưu đãi, vay vốn cho các HTX đã có quy định HTX có thể vay tối đa 500 triệu đồng không cần thế chấp tài sản, nhưng khi gõ cửa khắp lượt các ngân hàng vẫn chẳng ai cho vay vốn. Trong khi đó, chỉ cần đưa sổ đỏ của ông giám đốc HTX lên thôi, ngân hàng cho vay tức thì….
Có những HTX khó khăn về giống, về công tác kiểm dịch, HTX chăn nuôi Đồng Hiệp, tỉnh Đồng Nai, chuyên chế biến thức ăn gia súc gia cầm. Tại hội nghị, ông Trần Văn Hạng- Giám đốc HTX đã chia sẻ: không biết được bao nhiêu % HTX, DN trong nước tự sản xuất giống? Khi Việt Nam ra nhập TPP, cùng với việc đối phó với hàng hóa ngoại nhập, thì nội lực cũng phải phát huy tối đa. HTX đang xây dựng chuỗi giá trị thực phẩm sạch từ trang trại đến tiểu thương và đến tận bàn ăn của người tiêu dùng. HTX luôn cố gắng phối hợp với các cơ quan chức năng để xây dựng chuỗi giá trị, mặt khác tuyên truyền bà con xã viên: ko dùng chất cấm trong chăn nuôi, tạo ra sản phẩm sạch, nâng cao hiệu quả kiểm soát thực phẩm sạch.
Do phải cạnh tranh với thị trường, hiện mới có khoảng hơn 2.000 HTX cũ đăng ký lại hoạt động theo Luật, chiếm gần 19% số HTX cả nước. Ngoài 480 HTX đã giải thể do hoạt động không hiệu quả, ước còn hơn 1.000 HTX đang hoạt động không hiệu quả, phải ngừng hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng nhưng vẫn chưa được giải thể (chiếm gần 10% số HTX cả nước)….
Ông Nguyễn Chí Thanh Chủ tịch HĐQT- Giám đốc HTXDV Nông nghiệp- Điện năng Vân Hùng (Lâm Thao, Phú Thọ) cho biết, công tác chuyển đổi, tổ chức và hoạt động của HTX theo Luật HTX 2012 còn nhiều khó khăn. Các chính sách hỗ trợ của Nhà nước chậm được ban hành, thiếu đồng bộ, một số chính sách khó áp dụng. Theo Luật mới quy định, tỷ lệ cung ứng đối với ngoài thành viên không được vượt quá 32% doanh thu khiến cho các HTX muốn phát triển lại không thể mở rộng hoạt động để tăng doanh thu, không dám mở rộng; từ đó giảm doanh thu. Bởi khi hoạt động theo luật mới chỉ cho phép đối tượng khách hàng là thành viên HTX phải tiêu thụ tối thiểu là 68% tổng sản phẩm do HTX sản xuất ra.
Thừa nhận khó khăn của các địa phương trong triển khai thực hiện Luật HTX , đồng chí Võ Kim Cự- Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam cho rằng chính sách phát triển KTTT có nhưng còn nhiều vướng mắc khiến nhiều HTX chưa tiếp cận được với các chính sách này. Thể hiện trước hết ở sự thiếu đồng bộ trông việc ra văn bản. Sau khi có Luật HTX năm 2012, nhiều bộ ngành chậm ra văn bản, chưa có sự thống nhất cao, thiếu tâm huyết, trách nhiệm trong quản lý nhà nước đối với KTTT.
Đồng tình với quan điểm trên, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát thừa nhận, hơn 10 năm nay, tôi rất trăn trở cho sự phát triển của HTX, năm nào cũng tham gia thiết kế chính sách,họp về HTX, họp với những con người chủ nhiệm HTX, vậy nhưng chính sách đưa ra không thực tế với cuộc sống. Nhiều lần tôi báo cáo trước Chính phủ về thực trạng các chính sách vào cuộc sống rất thấp, chỉ 1-3% , nhiều lắm là 10% HTX được tiếp cận chính sách. Có những chính sách đưa ra theo mong đợi trên lý thuyết nên không hiệu quả ở thực tế, có sự lúng túng từ các sở NN&PTNT.
Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, đồng chí Võ Kim Cự cho biết phát triển KTTT nòng cốt là HTX thì vai trò của cấp ủy, chính quyền địa phương là rất quan trọng, hệ thống chính sách về KTTT cần đồng bộ, lãnh đạo HTX cũng phải là người có tâm huyết, tạo được niềm tin cho thành viên cùng hợp tác, song song việc chuyển đổi HTX theo Luật là xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm.
Theo Chủ tịch Võ Kim Cự, chúng ta đã hội nhập sâu với kinh tế thế giới thông qua việc ký kết nhiều hiệp định song phương, đa phương như WTO, TPP, ASEAN… Các hiệp định này đang tạo nhiều ảnh hưởng tích cực đến khối KTTT nhưng sự tổn thương của các HTX nhỏ lẻ trước hội nhập cũng là vấn đề đáng báo động. Chính vì vậy, cả hệ thống chính trị cần phải quan tâm đến sự phát triển sống còn của các HTX.
Chủ tịch Võ Kim Cự đề nghị các Bộ, ngành, đoàn thể từ trung ương đến địa phương cùng phối hợp với hệ thống Liên minh HTX Việt Nam ưu tiên cho việc xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm, phấn đấu mỗi tỉnh thành lập 30-50 HTX kiểu mới/năm.
Để HTX có điều kiện thuận lợi phát triển, trung ương cần phải tiếp tục hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật, hành lang pháp lý để đảm bảo được sự công bằng giữa DN và HTX, cụ thể cần ban hành bổ sung các điều khoản trong Nghị định 193 hay ban hành Nghị định mới cho HTX nông nghiệp.
Nên có sự thống nhất về nhà nước: KTTT nòng cốt là HTX là một loại hình đặc thù, có sự hỗ trợ vì HTX là nhóm yếu thế nhất trong xã hội, yếu cả kiến thức, năng lực, vốn và thị trường… kết nối chuỗi giá trị, tìm được thị trường tiêu thụ cho sản phẩm.
Hiện tại, Liên minh HTX Việt Nam đang triển khai 8 đoàn công tác do 8 Phó Chủ tịch phụ trách xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm tại 20 tỉnh/TP. Cụ thể phát triển mô hình HTX kiểu mới gắn với việc xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm theo nguyên tắc 3 đồng nhất, 2 vừa: đồng nhất về giống, công nghệ và sản phẩm; sản phẩm vừa tập trung, vừa phân tán, tạo ra những sản phẩm chủ lực của vùng và sau đó sẽ nhân rộng. Bên cạnh đó, Liên minh HTX Việt Nam cũng lên kế hoạch, gửi cán bộ Liên minh, cán bộ HTX đi học tập kinh nghiệm tại Nhật Bản, Hàn Quốc, nơi có những mô hình HTX thành công.
Liên minh HTX Việt Nam cam kết đồng hành cùng Bộ NN&PTNT, các Bộ, ngành, đoàn thể trong việc thành lập HTX, xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm tạo ra những sản phẩm chủ lực của nông nghiệp với quy mô lớn.
Một số hình ảnh tại hội nghị:
Các đồng chí chủ trì hội nghị
Đồng chí Võ Kim Cự, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam phát biểu tại hội nghị
Quang cảnh hội nghị
Phóng viên báo chí phỏng vấn Chủ tịch Võ Kim Cự bên lề hội nghị.
Đặng Thu Hà
Ảnh: Lê Huy
Nguồn http://vca.org.vn/
